Deze column verscheen eerder in Nieuwsblad Transport: Houd regels en wetten pakketvervoer in de gaten (column)
De post- en koerierssector beleeft gouden tijden, opgestuwd door de coronapandemie. Vooral de feestdagenperiode legde de sector bepaald geen windeieren. Black Friday, Sinterklaas en Kerst hebben voor een verdubbeling van de werkzaamheden gezorgd. Het is goed nieuws voor deze bedrijven, maar brengt ook de nodige uitdagingen met zich mee. Ergens zal de maximaal haalbare capaciteit worden bereikt en dan zit er, wil je door blijven groeien, niets anders op dan uit te breiden. Voertuigen zijn dan nog wel te krijgen, maar deze voertuigen dienen ook bestuurd te worden. En daar zit hem in tijden van krapte op de arbeidsmarkt de kneep.
Veel bedrijven in de koerierssector verrichten vergunningsplichtig beroepsgoederenvervoer. Voor dit type vervoer geldt de zogenaamde eis van dienstbetrekking en is het dus niet mogelijk om zomaar ieder persoon als chauffeur in te zetten. Het mag enkel wanneer met de betreffende chauffeur een arbeidsovereenkomst is afgesloten. Hierop zijn twee uitzonderingen. Het is ten eerste mogelijk om tijdelijk van een andere beroepsgoederenvervoerder of een uitzendbureau met een KIWA-beschikking chauffeurs in te lenen, mits wordt voldaan aan de gestelde eisen en voorwaarden. De andere mogelijkheid is dat het koeriersbedrijf gebruik maakt van ondervervoerders, zoals eigen rijders of charters. Hierbij is het van belang dat de ondervervoerder in het bezit is van een of meerdere eigen wagen(s) en NIWO-vergunning(en). Het is nadrukkelijk niet toegestaan om binnen het beroepsgoederenvervoer zzp’ers in te zetten. Toch gebeurt dit in de dagelijkse praktijk nog maar wat vaak.
Ook over de landsgrenzen wordt gezocht naar geschikt personeel. En niet alleen binnen Europa, maar ook daarbuiten. En juist daar schuilt het risico van illegale tewerkstelling van vreemdelingen. Niet alleen voor het koeriersbedrijf zelf, maar voor eenieder in de keten. Het toont allemaal aan dat er in deze overspannen markt een chronisch tekort aan personeel is, en het komt voor dat daarbij onvoldoende aandacht is voor de relevante wet- en regelgeving. Ook de inspectiediensten hebben dat in de smiezen.
Onlangs nog heeft de Nederlandse Arbeidsinspectie bij een grote pakketorganisatie en vier opdrachtnemers in dezelfde keten onderzoek gedaan naar arbeidstijden, onderbetaling en het illegaal tewerkstellen van chauffeurs en vreemdelingen. Na een uitgebreid onderzoek werden verschillende boetes opgelegd voor een totaalbedrag van 828.000 euro. Daarmee is de kous nog lang niet af. Met opkomende initiatieven zoals het programma Transport en Logistiek zal de Nederlandse Arbeidsinspectie zich ook de komende jaren blijven inzetten om misstanden in de post- en koerierssector aan te pakken.
Ik verwacht dat de groei in de pakketbezorging zich dit jaar verder zal voortzetten, mede door nieuw opkomende initiatieven. Zoals de flitsbezorgers als Flink, Gorillas en Getir. Koeriers zullen daarmee ook dit jaar alle zeilen moeten bijzetten om voldoende chauffeurs te vinden. Dat maakt de noodzaak groot om de juridische kant van deze markt nauwlettend in de gaten te houden.
